توافق (بیانیه!!) لوزان، از پاستور تا کاخ سفید

گزیده‌ای از سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر نبویان پیرامون بررسی توافق‌نامه! لوزان سویس که در تاریخ 15/1/94 در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره ایراد شده است.

حور بحث توافقنامه لوزان سویس است منتها یک نکته به عنوان دفع و دخل مقدر کنیم و آن این که این جلسه شما با فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر همدلی و همزبانی با دولت نمی‌خواند.

جواب این اشکال را ابتداً مطرح می‌کنیم و بعد به بررسی موضع مقام معظم رهبری در خصوص هستی می‌پردازیم.

به نظر من خوب است قبل از هر چیزی به تفسیر خود حضرت آقا در مورد این همدلی و همزبانی پرداخته شود. ایشان بعد از این که می گویند باید از دولت دفاع شود می فرمایند که من به کسی چک سفید امضاء نمی‌دهم و باید انتقاد شود و به نظر دلواپسان هم توجه کرد «من از همین جا در مورد شعار سال اشاره کنم که در جامعه ما ایران اسلامی عزیز ما اسلام از همه ما انسجام و هم‌افزایی و اتحاد را می‌پزیرد ... این حرف حقیقی به عنوان انسجام ملی است... امروز وظیفه همه احاد این است که از مسولین کشور حمایت کنند و این مخصوص این دولت نیست بلکه در مورد همه‌ی دولت هاست.... البته ممکن است که توانایی های مختلفی داشته باشند ... هر دولتی که در چارچوب قانون اساسی به وجود بیاید دولت قانونی است و مشروع است و مهم نیست که چه قدر و چه نسبتی به آن‌ها رای داده‌اند، تعداد رأی مردم به محبوبیت ربط دارد نه مشروعیت... البته حقوق دو جانبه ای برقرار است و هر دولتی منتقدینی دارد و دولت‌های قبلی هم منتقدانی دارد و ... اما انتقادها باید چارچوب منطقی داشته باشد.»

پس معنای همدلی انتقاد نکردن نیست.

در لوزان سویس پنجشنبه چه توافقی انجام شد. البته گفتند توافق نبود بلکه بیانیه بود، ولی من این را می‌خوانم قضاوت با شماست این توافق بوده است یا بیانیه. همانطور که در ژنو انجام شده.و گفتند که توافق نیست و 28 تا تعهد دادند و اسم guint plan for action   را روی آن گذاشته‌اند. در صورتی که با اسم عوض کردن که کاری درست نمی‌شود «مانند کسی داشت کباب می‌پخت، دید گربه‌ای آمده، گفت: بلاله آی بلاله». توافق کردید و اتفاقا یک توافق‌نامه کلی هم کردید. من بیانیه خانم موگرینی را می‌خوانم و بعد بیانیه‌ای که وزارت خارجه آمریکا داده و بعد بیانیه‌ کشور خودمان خوانده می‌شود.

این‌ّبیانیه از شش بخش تشکیل شده که بخش اول آن به عنوان مقدمه است و بعد در بخش‌های بعدی اقدامات انجام شده آمده است. قبل از هر چیز به عنوان این بیانیه اشاره باید کرد که guint  comperhenciv plan for acyion در واقع این بیانیه‌ مبنایی برای جزئیاتی است که قرار است در آینده بر اساس آن نوشته شود و نباید از آن تخطی شود. متاسفانه در این بیانیه مانند قبل اول یقه‌ی مردم ایران گرفته می‌شود و بعد به اقدامات زیر اشاره می‌شود.

محدودیت‌های توفاق نامه

1.  باید ظرفیت‌های غنی سازی مشخص شود. یعنی: اولا شما چند سایت غنی سازی باید داشته باشید و در هر سایتی چند تا سانتیرفیوژ می‌خواهید داشته باشید و ثالثاً از چه نسلی از سانتیرفیوژ می‌خواهید استفاده کنید.
2. سطح غنی سازی باید محدود شود. خیلی جالبه بنده یادم هست که چند بار با این‌ها درگیر شدم، گفتم در 35 آذر 92  تعهد داند که تا 5 درصد به بالا را نمی‌خواهیم. من به این‌ها گفتم که ما دیگر حق غنی‌سازی نداریم. من به این‌ها گفتم آقای ظریف، عراقچی، کجای این توافق نامه ژنو به میزان غنی سازی اشاره نشده است. در این فکت شیت آمریکا آمده است که برنامه غنی سازی با 8 قید مشروط شده به این که:

اولا امریکا باید این سطح را مشخص کند و با اجازه امریکا تعیین شود. و در این توافق نامه سطح غنی سازی 3.67 درصد مشخص شده است.

ثانیاً: ذخائر غنی سازی شده چقدر، اول گفته اند 500 کیلو، حالا گفته اند 300 کیلو.

ثالثاً محدودیت بعدی این است که فردو را برچینید. و مقام معظم رهبری هم فرمودند که چقدر مسخره است که آمریکا می‌گوید من جایی را اجازه‌ی فعالیت ‌ش را می‌دهم که بتوانم آن را بزنم.

لذا گفته اند که ایران هیچ مرکز غنی سازی جز نطنز نباید داشته باشد. از این رو این توافق‌نامه خیلی بدتر از ژنو است چون 95 درصد هسته‌ای ما را واگذار کرده اند. مذاکره کننده آمریکایی به کنگره گفته است که ما اهرم فشار را از دست ایران خارج کرده‌ایم. از این رو است که مقام معظم رهبری هم فرمودند که دشمن حساب شده وارد شده است.

رابعاً: محدود کردن ظرفیت فردو به این که از 16 آبشار 4 آبشار دارد می‌چرخد، و 12 آبشار یا می‌چرخید یا خاموش بود، در سه آذر 92 گفتند که ایران همین 4 تا را داشته باشد و بقیه را روشن نکند و اگر این چهار تا خراب شد حق ندارد که را با سانتیرفیوژهای نسل دو و سه عوض کند بلکه باید همان نسل یک باشد. در لوزان قرار شده که همین 4 آبشار هم خاموش شود.

خامساً: محدود در تحقیق و توسعه است. به تصریح این توافقنامه، تحقیق توسعه بر اساس جدول زمانی است که باید با آمریکا به توافق برسیم.

سادساً: در فردو تحقیق و توسعه انجام شده بر اساس آن چیزی است که بیانیه‌ی بین‌المللی مشخص می‌کند، و 1000 تا سانتیرفیوژ هم با فشار مقام معظم رهبری در توافق نامه قرار داده‌ شده است. ولی تعهده داده شده است که در فردو مواد شکاف پذیر نباید در آن تزریق شود. و تعهد داده است که ذخیره همین مقدار کم هم ممنوع شود.

سابعاً: در مورد راکتور اراک، که بسیار مهم است و فوق‌العاده مهم است که تنها پنج شش کشور آن را دارند. آقایان رفته‌اند تعهد داده‌اند کل تشکیلات آن را جمع می‌کنیم. که در بیانیه آمده، هم باید دوباره طراحی شود و دوباره ساخته شود. از این رو گفته شده که یا مثل لیبی آن را با کشتی به ما بدهید یا آن را منهدم کنیم.

نظارتهای مصوب.

مجموعه از اقدامات برای نظارت باید انجام شود که عبارتند از:

1.  اجرای کد اصلاح شده‌ی 1/3
2. اجرای پروتکل الحاقی که نظارت بی اطلاع در هر زمان و هر مکان است و از این بدتر با شرایط جدیدی که پذیرفته شده است. که برای نمونه می‌توان به آن لاین شدن نظارت ها اشاره کرد که در لوزان پذیرفته شده. قبلا نظارت بوده و الان شده دسترسی بیشتر. قرار است علاوه بر تمامی تجهیزات بر دانش‌مندان ما هم نظارت داشته باشند. کار بجایی رسیده که اباما هم اشاره کرده است هیچ کشوری در دنیا به اندازه‌ی ایران خودش را در اختیار آژانس قرار نداده است.

در مورد تحریم‌ها

این که مقام معظم رهبری گفتند این است که همه‌ی تحریم‌ها برداشته شود و یکجا برداشته شود ولی در این توافق‌نامه چگونه این تحریم‌ها برداشته شده است؟ قبل از بررسی لازم است انواع تحریم‌ها را بیان کنیم که عبارتند از:

الف: دسته‌ی اول

1. تحریم‌هایی که به خاطر مسائل هسته‌ای
2. تحریم ها به خاطر مسائل موشکی
3. تحریم ها به علت دفاع از حزب‌الله
4. تحریم‌هایی که به سبب حقوق بشر ایران محکوم شده است

ب: دسته‌ی دوم

1. تحریم‌هایی که اتحادیه اروپا کرده
2. تحریم‌هایی که کنگره آمریکا آن‌ها را کرده است.
3. تحریم‌های شورای امنیت
4. تحریم‌هایی که دستورات اجرایی رئیس جمهور امریکا است

در این بیانیه تسریح  شده است که اتحادیه اروپا همه‌ی تحریم‌ها را مختومه اعلام می‌کند، ولی نه همه‌ی تحریم‌ها، بلکه تحریم‌های هسته‌ای را و البته نه همه‌ی تحریم‌ها بلکه، تحریم‌های مالی و اقتصادی که در واقع یک چهار از یک پنجم تحریم‌هاست. در این صورت تحریم‌های دیگر همچون تحریم‌های ارتباطات و تعاملات دانشمندان ما، دانشجویان ما و ... بر سر جای خود باقی است. البته، برداشته شدن این تحریم‌ها مشروط بر انجام تعهد از سوی ایران است، البته نه به همین سادگی، بلکه باید آژانس باید تأیید کند.

اما تحریم‌های امریکا چه می‌شود، امریکا لغو نمی‌کند، و صریحاً گفته اند ما تعلیق می‌کنیم و لغو نمی‌کنیم و آن هم باز تحریم‌های اقتصادی مالی و آن هم مربوط به بخش هسته‌ای نه سایر تحریم‌ها و به شرط تأیید آژانس.

تحریم‌های شورای امنیت چه؟ مذاکره کننده‌ها می‌گفتند که ما می‌خواهیم تحریم‌های شورای امنیت را بسیار شدید الحن است لغو کنیم. آن‌ها می‌گفتند که اگر ما این کار را نمی‌کردیم ایران به فصل هفت منشور شورای امنیت برود که منجر به جنگ می‌شود. ولی باید دید که آیا قطع‌نامه‌ها کنار می‌رود؟ نه!! در واقع امریکا با اقداماتی که ما کرده‌ایم آن قطع نامه‌ها را بر می‌دارد و خودش قطع نامه‌ای صادر می‌کند که با مجوز خودمان و امضای خودمان در صورت عدم عمل به تعهدات با دستمان تحت فصل هفت می‌رویم. البته این فصل هفت درای بند 41 و 42 است ایران تحت بند 41 بوده است که شامل تحریم‌ها می‌شود نه جنگ که بند 42 است. حالا این آقایان کجا ایران را از جنگ نجات داده‌اند که حالا ادعا می‌کنند.

آیا این ها بیانه است یا توافق نامه، بیانیه که این همه تعهدات ندارد. حالا باید فکت شیت آمریکا را ببینم که چه گفته است. محدودیت‌های غنی‌سازی که تعداد سانتیرفیوژ‌ها باید 19000 و خورده‌ای به 6100 دستگاه باید برسد، و باید همه‌ی آن‌ها را جمع کرد، حالا آقایان مذاکره کننده تعهد داده‌اند که همه را جمع کنند و انبار کنند. و فقط قرار است ایران در ده سال آینده 5060 تا در نطنز و آن هم از نسل یک داشته باشد. و باید تا مدت 15 سال 67/3 درصد داشته باشد و بیش از این نباشد. وبرای بوشهر باید از سه و نیم درصد تا پنج درصد استفاده کند. از این رو اگر هم چیزی تولید می‌کند باید آن‌ها را اکسید کند.

ایران متعهد شده است که از سانتیرفیوژ‌های اضافی را انبار کند و برای جایگزینی از آن ها استفاده کند. ایران موافقت کرده تا 15 سال هیچ تأسیسات هسته‌ای ایجاد نکند و زمان گریز ایران را از سه سال به یک سال تقلیل داده‌اند. در مورد فرود آمده است که«فوردو از یک سایت غنی سازی تغییر می‌کند به یک مرکز فیزیک هسته‌ای تبدیل شود» یعنی دانشجویان ما از تهران بیایند بروند در زیر کوه کلاس برگزار کنند. آن وقت می‌گویند فوردو کار می‌کند. کاربری را عوض کردن که به معنای باقی ماندن نیست. و جالب این‌جاست که حق تحقیق و توسعه در مورد غنی سازی در فوردو انجام شود. متأسفانه این تعهدات در فوردو نبوده است. این جا دیگر خیلی دردناک است که باید مسوولین به مردم جواب بدهند. تقریباً دو سوم سانتیرفیوژ‌ها و زیر ساخت‌های فرودو حذف خواهد شد. می‌دانید معنی این چیست؟ و این زیر ساختی که باید نابود شود  مربوط به تأسیستاتی ضد زلزله‌ای است که دستگاه‌ها روی آن نصب می‌شود. درست کردن این زیر ساخت‌ها حداقل دو الی سه سال طول می‌کشد. چرا باید اینقدر تحقیر بشویم، پیشنهادات آمریکا تحقیر کننده است، چرا ملت ایران باید اینقدر تحقیر شود؟!!

«سانتیرفیوژهای باقی مانده نیز اورانیوم غنی سازی نخواهند کرد و ایران برای ده سال تنها در تأسیسات نطنز و تنها با 5060 سانتیرفیوژ نسل یک باید غنی سازی کند و سیصد کیلو بیشتر نداشته باشد. تمام سانتیرفیوژهای نسل دو باید برچیده شود و این ها نیز تنها در دولت سابق نصب شده است. ما 1008 سانتیرفیوژ نسل دو نصب شده داشتیم. ایران حداقل به مدت 10 از نسل‌های بالاتر مطلقا استفاده نکرده است. و برای 10 سال غنی سازی و تحقیقات و توسعه نیز برچیده خواهد شد. و بعد از آن ایران طرحی بدهد و اگر آژانس پذیرفت شاید قبول شود. آژانس بین‌المللی به تأسیسات هسته‌ای ایران از جمله در نظنز و تأسیستات پیشین‌آن در فوردو (که به تاریخ پویسته) نظارت کامل خواهد داشت. بازرس‌های آژانس به زنجیره‌ی تأمین که پشتیبان برنامه هسته‌ای ایران است باید دسترسی داشته باشد. و این به چه معناست؟!! تمام افراد ما، شرکت‌هایی که باواسطه با ما کار می‌کنند باید در اختیار آن‌ها قرار گیرند. بازرسان به معادن اورانیوم دسترسی خواهند داشت، و به تمامی تأسیستات کیک زرد احاطه دارند. تمامی زیرساخت‌های برداشته شده نیز باید مورد کنترل بازرسان باشد. ایران ملزم خواهد بود به آژانس دسترسی‌های لازم برای تحقیق برای تأسیسات مشکوکات این کشور و یا تحقیق درباره ادعا‌های وجود تأسیستات پنهان ایران باید آن‌ها را در دسترس قرار دهند یعنی بدون مدرک حق اجازه ورود به هر جایی را دارند. و ایران موافقت کرده است که کد اصلاحیه‌ی  1/3 را بپذیرد. ایران موافقت کرده که راکتور آب سنگین اراک را بر اساس  طراحی مورد توافق با 5+1 را بازسازی و باز طراحی کند و دیگر پلوتونیم تولید نکند. این پلوتونیم اگر ایزوتپ 239 داشته باشد نظامی است. هسته‌ی اصلی راکتور نابود شده یا از کشور خارج شود. بازطراحی چقدر طول می‌کشد، زمانی مشخص نشده و اگر بعد از 10 سال باشد، حق نگهداری پسماند غنی سازی را ندارد و باید آن را از کشور خارج کند. ایران در طول عمر راکتور تمام سوخت آن را به خارج منتقل می‌کند و ایران به صورت نامحدود حق باز فراوری  و تحقیق و توسعه در مورد آن را ندارد. ایران به مدت 15 سال فراتر از نیازهای راکتور اصلاح شده‌ی اراک (که بین 5 تا 10 سال آینده) آب سنگین انباشت نکرده و تمام آب سنگین باقی مانده را به فروش می‌رساند و در مدت 15 سال هیچ راکتور آب سنگینی نمی‌سازد.

در مورد تحریمات شورای امنیت تمامی قطع‌نامه‌های پیشین هسته‌ای شورای امنیتی سازمان ملل همزمان با تکمیل اقدامات مرتبط با هسته‌ای که نگرانی های کلیدی (غنی سازی، اراک ، پی ام دی، و ....)وشفافیت را که فراتر از پرتکل الحاقی است که اگر پاسخ دهد همزمان با آن برداشته می‌َشود. با این حال محورهای اصلی سازمان در قطع نامه شورای امنیت که مربوط به فعالیت‌های حساس است با یک قطع‌نامه جدید شورای امنیت  که برنامه اقدام جامع مشترک تأمین می‌شود برقرار می‌شود. این برنامه کانال اکتساب فوق والذکر را معین می‌کند. که یک تمهید شفاف سازی کلیدی را ایجاد می‌کند که محدودیت‌های مهم بر تسلیحات متعارف(نه هسته‌ای) نظامی، موشک‌های بالستیک و همچنین مجوزهایی که اجازه بازرسی محموله‌ها و بلوکه کردن دارایی ها را می‌دهد وجود خواهد داشت. یک روند حل مناقشه تعریف می‌شود تمام طرف‌های برنامه جامع مشترک اقدام را قادر می‌سازد که تمام برای حل اختلافات راحلی را بیابند ودر غیر اینصورت تمام تحریم‌های سازمان ملل بار دیگر پابرجا خواهد شد.